Bộ Tài chính vừa có văn bản gởi Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc thực hiện Công ước Stockholm về nhập khẩu các chất hữu cơ khó phân hủy (POP).
Bộ Tài chính cho biết, thời gian qua Bộ đã chỉ đạo các đơn vị tăng cường các hoạt động kiểm soát xuất nhập khẩu nhằm ngăn chặn việc nhập khẩu các chất POP thuộc Phụ lục A (cấm sử dụng) của Công ước Stockholm vào Việt Nam với mục đích kiểm soát có hiệu quả các chất POP từ khâu nhập khẩu.
Cùng với đó, Bộ Tài chính cũng đã chỉ đạo các đơn vị tăng cường đẩy mạnh việc thu thập và phân tích thông tin, đánh giá chấp hành pháp luật của các doanh nghiệp nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn các lô hàng nhập khẩu có chứa các chất POP có nguy cơ rủi ro cao vào Việt Nam.
Theo Bộ Tài chính, trong thời gian đầu triển khai thực hiện, cơ quan hải quan cũng gặp phải một số khó khăn trong việc xử lý các lô hàng có chứa các chất hữu cơ khó phân hủy. Cụ thể, khi cán bộ hải quan phát hiện lô hàng có chứa POP vi phạm thì các đối tượng sử dụng thủ đoạn gửi công văn từ chối nhập hàng với lý do hàng hóa không đúng như hợp đồng hoặc gửi nhầm địa chỉ ghi trên vận đơn lô hàng nhập khẩu. Cho đến nay, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) cũng chưa ghi nhận thêm báo cáo vướng mắc nào của hải quan địa phương liên quan tới việc nhập khẩu mặt hàng này.
Để đảm bảo việc quản lý nhà nước và thực hiện Công ước Stockholm, Bộ Tài chính đã kiến nghị đến Bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp quy cụ thể, rõ ràng, không phức tạp gây khó khăn cho doanh nghiệp nhưng đủ chặt chẽ để loại bỏ các kẽ hở cho hoạt động buôn bán bất hợp pháp các chất POP. Đồng thời, hoàn thiện hệ thống cấp phép và hạn ngạch xuất nhập khẩu đầy đủ đối với các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy.
Song song đó, hoàn thiện Danh mục các chất hữu cơ khó phân hủy POP đi kèm mã số HS, tên mô tả cụ thể theo đúng Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu hiện hành để làm cơ sở cho cơ quan hải quan đối chiếu, thực hiện thống nhất.
Bộ Tài chính cũng kiến nghị thiết lập kênh thông tin trao đổi giữa các quốc gia xuất nhập khẩu, giữa các cơ quan trong và ngoài nước.
Được biết, các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy (POP) là một nhóm hữu cơ, hoặc dựa trên carbon, hóa chất có độc tính cao và dai dẳng trong môi trường. Chúng cũng có thể đi rất xa và phân bố rộng rãi thông qua các quá trình tự nhiên và tích tụ trong các mô mỡ của sinh vật sống. POP được sử dụng như thuốc trừ sâu, được sử dụng bởi ngành công nghiệp, hoặc được tạo ra vô ý như sản phẩm phụ của quá trình công nghiệp hoặc đốt.
POP ngày càng tích lũy khi chúng di chuyển trong chuỗi thức ăn, đạt nồng độ cao nhất trong các loài chim ăn thịt, cá, động vật có vú và con người. POP luân chuyển trong khu vực và trên thế giới trong khí quyển và đại dương, bởi gió và nước, và đi lại dễ dàng từ nơi này đến nơi xa xôi khác trên thế giới.
Năm 2001, hơn 100 quốc gia ký Công ước Stockholm về các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy. Đến nay, Công ước Stockholm đã đưa vào danh sách quản lý 22 hóa chất/nhóm hóa chất POP.
Hà Danh – Hải Quan Hồ Chí Minh